Statut podmiotu leczniczego niebędącego przedsiębiorcą a ustawa o działalności leczniczej

Ustawa o działalności leczniczej przyniosła jak wiadomo wiele zmian. Jedną z nich, może nie najbardziej istotną, jednak mającą wpływ na sytuację szpitali, są regulacje dotyczące statutów podmiotów leczniczych niebędących przedsiębiorcami (np. dawne SPZOZ). Jak zatem wygląda obecna regulacja ich dotycząca?

Zgodnie z art. 42 ustawy o działalności leczniczej statut określa Ustrój podmiotu leczniczego niebędącego przedsiębiorcą, a także inne sprawy dotyczące jego funkcjonowania nieuregulowane w ustawie. A contrario podmioty lecznicze będące przedsiębiorcami (np. dawne NZOZ-y) nie mają już obowiązku posiadania statutu. Jego funkcję będzie wedle nowych przepisów pełnił regulamin organizacyjny.

Nadanie statutu oraz jego zawartość

Statut co do zasady nadawany jest przez podmiot tworzący. Zgodnie z ustawą ma on pewne elementy konstytutywne do których należy określenie firmy podmiotu, jego siedziby, cele i zadania, struktura organizacyjna (m.in. tyczy się to również rady społecznej), forma gospodarki finansowej. Elementem fakultatywnym statutu jest określenie innej działalności niż lecznicza prowadzonej przez podmiot. Zgodnie z art. 55 ustawy taka działalność może być źródłem przychodu o ile jest to przewidziane w statucie.

Zgodnie z art. 124 ustawy podmiot tworzący sprawując przysługujące mu kompetencje nadzorcze jako jeden z wzorców w procesie  nadzoru wskazuje (obok przepisów prawa i regulaminu organizacyjnego) właśnie statut, szczególnie pod kątem realizacji zadań określonych w tym dokumencie.

Zmiany w stosunku do ustawy o zakładach opieki zdrowotnej

Jak widać zmiany nie są to zmiany istotne. Jedną z ważniejszych jest zawężeniu koniecznego zakresu przedmiotowego, w nowym stanie prawnym statut nie musi bowiem określać np. zakresu i rodzaju udzielanych świadczeń. Nie mniej ważną zmianą jest pozbawienie rady społecznej możliwości zmian statutu. Jest on bowiem zgodnie z ustawą nadawany, a w drodze wykładni przepisów także zmieniany, przez podmiot tworzący.

Ustawa przewiduje także pewien przepis przejściowy dotyczący tej materii. Art. 204 ustawy o działalności leczniczej wskazuje 12-miesięczny termin od dnia wejścia w życie ustawy (a więc od 1 lipca 2011 r.) w czasie którego należy dokonać zmian istniejących statutów. Zadanie to jest powierzone kierownikowi danego podmiotu, który ma uprawnienie do wnioskowania o rzeczoną zmianę.